Damla Hastalığı (Gut Hastalığı Nedir)
Damla hastalığı temel besinlerin metabolizmasında başgösteren bir bozukluktur. Bu hastalıkta, eklemlerde ve deri altında bir ürik asit olan sodyum ürat birikir. Damla hastalığı çok eski zamanlardan beri bilinen bir hastalıktır. M.ö. IX.yüzyılda yazılmış tıp kitaplarında bu durumun belirtilerinden söz edilmektedir.
Buna karşın, belirtilerle vücuttaki kimyasal olaylar arasındaki ilişkiler, ancak son yıllarda yapılan araştırmaların yardımıyla ortaya çıkarılmıştır. Damla hastalığının ivegen ve süreğen olmak üzere iki türü vardır. İvegen damlada eklem ağrıları başgösterir. Ağrılar genellikle ayak başparmağının eklemlerinde ortaya çıkar. Bu durumda eklem dokusu kızarır, şişer ve ayrıca sıcaklığı ve duyarlılığı artar.
Ağrıların etki süresi tedavi yapılmasa bile 7-8 günü geçmez. Bir başka ağrı dönemine kadar hastanın fazla sıkıntısı yoktur. Ancak ağrıların sürdüğü durumlarda hastalık süreğenleşir ve eklemler zedelenir. Süreğen damlanın başlıca belirtisi eklemlerdeki sodyum birikmesidir.
Akyuvarlar bu birikimleri yoketmek amacıyla bir madde salgıladıkları zaman eklem zarında yangılanmalar ve sinovya sıvısındaki (eklemlerin birleşme yerlerinde kayganlığı sağlayan sıvı) asit miktarında artış görülür. Asit miktarındaki bu artış sodyum üratın erimesini güçleştirerek biriken tuz miktarının artmasına yolaçar. Ayrıca kandaki ürik asit miktarı da iki katına çıkacak kadar artar. Damlanın başlıca belirtilerinden biri de tofus diye adlandırılan deri altı yumrularıdır. Bu yumrular kimi zaman ağrısız olurlar ve bu nedenle zararlı sayılmazlar.
Ancak irileşirlerse, sarılı oldukları deri katı gerilir. Bunun sonucu, deri bir noktada patlayarak içerdiği sodyum kristallerinin dışarı atılmasına yolaçar. Sodyum kristalleri böbreklerde biriktiklerinde böbreğe zarar verebilirler; hatta böbrek taşı yaptıkları da olur. Damla hastalığının çeşitli nedenleri vardır. En önemli neden kalıtım olmakla birlikte, bazı kan ve böbrek hastalıkları da damla hastalığına yolaçabilmektedirler.
Bu hastalıkların damla hastalığı sonucunu doğurmaları, plazmada ürik asit artışına sebep olmalarına bağlanabilir. İvegen damla üzüntü, beslenme zorlukları, eklem zedelenmeleri ve ameliyatlar nedeniyle de ortaya çıkabilir. Ürik asit yararsız bir madde olduğu için dışarı atılmaktadır. Gereğinden fazla üretilmesi durumunda vücuttaki sıvılarda birikir. Ancak, eriyen bir madde olmadığından kristaller halindedir. Ürik asitin artması durumunda eklemlerde birikimler meydana gelerek, damla hastalığı ortaya çıkar.
Damla hastalığının tedavisi dinlenmeyle ve ilâçlarla yapılır. İlâçlar eklemlerdeki yangılanmayı gidermek ve ağrı dindirmek amacıyla kullanılırlar. Ayrıca hastalığın gerçek nedenlerinin ortadan kaldırılması için vücut sıvılarındaki sodyum ürat miktarının azaltılmasına çalışılır. Bu tedavi sonucu ağrılar kesilir ve tofuslar kaybolur.