Bu yiyecekler kanseri tetikliyor!
Tükettiğiniz besinler siz farkında olmadan kanser üretebilen maddeler içerebilir işte bu maddelere karsinojen yani kanser yapıcı maddeler diyoruz. Özellikle birçok sebze içerisinde karsinojen madde bulunmaktadır ama aynı zamanda anti-kanserojen yani kanserden koruyan maddeler de olduğundan etkisi çok daha düşük olmakta.
Özellikle patates, zehirli mantar, kereviz, pancar, turp, kahve, yüksek ısıya maruz kalmış etler, hayvansal yağlar ve küflü besinlerde karsinojen maddeler bulunabilir. Patates eğer ışığa maruz kalmışsa ve çillenmişse aynı zamanda kereviz zedelenmiş veya çürümüşse etkileri artmakta.
Günümüzde birçok paketlenmiş ürün içerisinde nitrit, nitrat ve nitrozamin bulunmaktadır ve bu maddeler de birer kanserojen madde kaynaklarıdır. Nitrit ve nitratlar daha çok et ürünlerinde bulunur, tüketiminden sonra midede nitrozamin denilen daha çok mide kanserine yol açtığı bilinen bir maddeye dönüşür. Bu etkileşimi önlemek için beraberinde C vitamininden zengin bir yiyecek, örneğin domates, biber tüketimi önemli.
Bol kalorili yiyecekler; kızarmış patates, cips, yağda kızarmış hamurişleri, yağda kızarmış etler kansere neden olan bazı maddeler içermektedir. Özellikle patates kızartıldığında oluşan akrilamid en etkili kanserojen maddedir.
Turşu veya salamura yiyecekleri sıklıkla tüketenlerde de düşük bir oranla özafagus kanseri görülebilmektedir.
Hayvansal yağ içeren yiyeceklerin özellikle kolon kanserini tetiklediği bilnmekte. Hayvansal yağlar, karaciğerin daha fazla safra üretmesine ve barsaklardaki bakteriler de bu fazla üretilen safrayı kanserojen maddelere dönüştürmekte.
Şekerli yiyeceklerin kanser hücrelerini tetiklediğini ve beslediğini biliyoruz. Fazla tüketim ve dengesiz beslenme insulin direncini etkileyip kansere neden olabilmekte.
Kahve içerisinde fermentasyonu sırasında oluşan yanmış maddeler bulunmaktadır ve pankreas kanserine neden olabileceği yönünde çalışmalar var ama kesin doğrulanmamıştır.
Korunmak için neler yapalım;
*Hayvansal kaynaklı yağ miktarını azaltıp, daha çok mısırözü, ayçiçek, zeytinyağı, fındık yağı tüketmeye çalışın.
*Günlük lif tüketiminizi artırın, günde 5 porsiyon sebze ve 3 porsiyon meyve tüketin.
*Sebzelerden soğan, sarımsak, lahana, brokoli, karnabahar, nane, pırasa meyvelerden ise özellikle turunçgilleri tercih edin.
*Sebze ve meyveleri taze tüketin, asla çürümüş, küflenmiş yada çillenmiş olanları tercih etmeyin.
*Yiyecekleri kızartmayın, yakmayın, kömür veya odun ateşinde pişirmeyin.
*Küflenmiş yiyecekleri asla tüketmeyin.
*Şarküteri, salamura ve tütsülenmiş ürünleri daha az yiyin.
*Tam tahıllı ürünler yiyin.
*Tüketiyorsanız alkol miktarını azaltın.
Diyetisyen Özlem Sert Aydın