Firuze Taşının Özellikleri
Fransızların "Türk Mavisi" yani "Turquoise" olarak adlandırdıkları; günümüzde daha çok, Fransızca’dan dilimize giren, "türkuaz" adıyla bildiğimiz değerli bir taş.
Fransa’ya Türkler eliyle getirilmiş ilk kez. Eski Fransızca’daki, "Türkten" anlamına gelen "turqois" adı, sonraları "turquoise" diye anılmış ve böylece tüm dillere yerleşmiştir.
Gök mavisi ile yeşilimsi mavi arasında değişen tonlardaki bu değerli taşın bileşimi ise; hidratlı doğal alüminyum fosfat ve bakır. Büyük kütleler arasına dağılmış ince damarlar ya da serbest olarak, böbrek büyüklüğünde yumrular halinde bulunur türkuaz. Çoğunlukla da içinde bakır, demir ve gümüş cevherlerinin damarcıkları vardır. Bileşimindeki cevherlere göre yeşile, hatta sarıya çalan mavi renkli türleri varsa da en değerlileri yine, gök mavi renkli ve iç damarsız olanlardır.
Bu değerli taşı tanımlamak için "gök mavisi" demek yeterli olacaktır. Saydam ve parlak olmadığı halde, değerli sayılan nadir taşlardan biri olan türkuazın, çok eski çağlardan bu yana tılsımlı gücüne inanılır. Eski Türkler’de, Tibet’te, Güney Amerika’nın Colombus öncesi kültürleri olan Maya ve Aztekler’de, Kuzey Amerika’da Kızılderililer’de hep tılsımlı gücüne inanılmış, kutsal sayılmıştı. İnanışa göre; bu kutsal taşı üzerinde taşıyan insanların, kemiklerinin kırılmayacağı ve hem kendilerinin hem de atlarının kaza geçirmeyeceği inanışı yaygındı.
Nazardan ve kem gözlerden koruduğuna inanılması günümüze kadar uzamış ve yeni doğan bebeklere göz şeklinde türkuaz taşlı altın nazarlıklar ya da türkuaz bezenmiş altın toplar takılması hala yaygındır.
Eski mısırlıların çağında bile çoktan mücevher yapımı için kullanılmıştır. Günümüzde suni üretilen Turkuaz taşları gerçek Turkuaz'ın önemini azaltmıştır. Uzmanlar bile gerçek Turkuazları sunilerinden ayrıt etmekte zorlanırlar.
Özellikleri
Renk : Mavi, Mavi-yeşil, yeşil
Kristal biçimi : masif, tanesel, kriptokristalin
Kristal sistemi : triklinik
Dilinimi : {001} mükemmel, {010} iyi
Kırılışı : konkoidal
Sertliği : 5 - 6
Parlaklığı : camsı, mumsu
Kırılma indisi: 1,61 bis 1,65 (DR + 0,040)
Çizgi rengi : Beyaz ya da yeşilimsi
Özgül ağırlığı : 2,6 - 2,9