26 Ağustos 2011 Cuma

Elmas Gezegeni Dünyanın En Pahalı Gezegeni PSR J1719-1438 Keşfedildi


Evrenin en pahalı gezegeni
Bilim insanları, ölü bir gezegenden oluşan ve gerçek elmas halinde olan bir gezegen keşfetti. Bir nötron yıldızının (titreşen yıldız) yörüngesinde bulunan gezegenin çok büyük bir basınca sahip olduğu belirtildi. Bu basıncın, gezegenin yapısında karbonu kristalleştirerek elmas haline dönüştürdüğü anlaşıldı.
DEV ELMAS GEZEGEN KEŞFEDİLDİ  
Gök bilimciler, elmas gezegenin Dünya’nın beş katı büyüklüğünde olduğunu belirtti. Elmas gezegenin yörüngesinde bulunduğu nötron yıldızın ise bir süpernova patlamasının kalıntısı olduğu ifade edildi.

Bugüne kadar sadece bir benzeri keşfedilen nötron yıldızı ve elmas gezegeni içeren yıldız sistemi, Dünya’dan yaklaşık 4 bin ışık yılı uzaklıkta, Serpens (yılan) takımyıldızında bulunuyor.

İÇİNE GÜNEŞ’TEN FAZLASI SIĞIYOR
PSR J1719-1438 adı verilen nötron yıldızı, Avustralya, Parkes 64 metrelik radyo teleskop kullanılarak tespit edildi. Yıldızın varlığı, İngiltere’deki Lovell radyo teleskopu ve Hawaii’deki Keck teleskoplarıyla doğrulandı.

Son derece basık olan, bir şehir büyüklüğündeki nötron yıldızları, Güneş’in yoğunluğunun 1.4 katını sadece 20 kilometrelik bir alanda barındıran bir yapıya sahip. Kendi yörüngesinde çok hızlı hareket eden nötron yıldızları gibi, PSR J1719-1438 yıldızı da dakikada tam 10 bin dönüş yapıyor.

Çizimde PSR J1719-1438 yörüngesindeki elmas gezegen görülüyor. Gezegen, yüksek basınçtan dolayı karbonun kristalleşerek elmasa dönüştüğü ölü bir yıldızın artığından meydana geldi.

Avustralya, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD’li gökbilimciler, nötron yıldızının titreşimlerinin sistematik olarak yayılmasından yola çıkarak, yıldızın yörüngesinde bir gezegen olabileceğini düşündü ve elmas gezegen keşfedildi. Titreşimleri inceleyen gök bilimciler, PSR J1719-1438 yıldızının 600 bin kilometre uzaklığında elmas gezegeni keşfetti. Benzer bir yıldız sistemi, en son 1992’de keşfedilmişti.

Elmas gezegenin genişliğinin 60 bin kilometreden fazla olmadığı, ancak Jüpiter kadar büyük bir yoğunluğa sahip olduğunu belirtti. Gök bilimciler, elmas gezegenin genişliğinin daha az olması halinde nötron yıldızının çekimi yüzünden parçalanmasının kaçınılmaz olduğunu ifade etti.

BİR ZAMANLAR YILDIZDI
İngiltere’nin Manchester Üniversitesi’nde akademisyen olan Benjamin Stappers, Astronomy Now dergisine yaptığı açıklamada, “Hiç şüphe yok ki nötron yıldız süpernova sonucunda bu hale geldi… PSR J1719-1438 sistemi şu ana kadar bu şekilde oluştuğunu tespit ettiğimiz tek yıldız sistemi” dedi.

Bilim insanları, PSR J1719-1438 yıldızının bir zamanlar ikili sisteme dahil bir yıldız olduğuna dikkat çekti. PSR J1719-1438 ömrünü doldurarak süpernova sonrasında parçalandı. Sistemdeki diğer yıldız da ömrünü tamamlayarak yoğunluğu Güneş kadar olan bir beyaz cüceye dönüştü.

PSR J1719-1438, beyaz cücenin de yoğunluğunu emmeye başlayarak zamanla inanılmaz bir dönüş süratine ulaştı. Stapper, “Tahminimiz, elmas gezegenin bulunduğu yıldız sisteminin artık düzene girdiği ve bu şekilde ömrünü devam ettireceği” ifadesini kullandı.

PSR J1719-1438, gökteki titreşen yıldızları tespit etmek için yapılan ve toplam 200 GB bilginin elde edildiği bir çalışmada tespit edildi. Söz konusu çalışma Science dergisinde yayımlandı.Hürriyet